Note redactie: Wil je ook je accutron laten repareren? Stuur dan even een mailtje naar urenwerk@gmail.com
Vandaag in Hilversum een bijzonder bezoek gebracht aan Rob; De Bulova Accutron specialist van Nederland.
Vandaag in Hilversum een bijzonder bezoek gebracht aan Rob; De Bulova Accutron specialist van Nederland.
Laat ik bij het begin beginnen: Enkele maanden geleden kocht ik voor een redelijk bedrag een fraaie 14k goldfilled Bulova Accutron 218I met kroon op 4-uur en datum op 3-uur. Vanwege zijn bijzondere stemvork techniek (waarover later meer), en de bijzondere plek die de Accutron in de horlogehistorie inneemt, had ik de Accutron al enige tijd op mijn verlanglijstje staan. Maar een betaalbaar en nog goed uitziend exemplaar is vrij prijzig en kan een aardig deel van je 'wanted list' opslurpen. Prijzen kunnen makkelijk oplopen tot een paar honderd Euro.
Mijn exemplaar was een vrij basic model (zie foto's boven en links), dus een mooi instapmodelletje. In de beschrijving stond dat er waarschijnlijk alleen een nieuw batterijtje in hoefde en dan zou hij weer ‘zoomen’ (of ‘Hummen’ zoals Bulova liefhebbers het liever noemen, veroorzaakt door de hoge frequentie van 360Hz). Al snel werd duidelijk dat het een en ander toch wat gecompliceerder lag. Om te beginnen het batterijtje. Deze worden niet meer geleverd. Oorspronkelijk hoort er een 1.35V (type 343) kwik batterijtje in, maar die mogen vanwege de giftige kwik niet meer gemaakt worden. En op de tweedehands markt worden voor een originele belachelijke prijzen gevraagd. Gelukkig bleek er sinds kort een alternatief beschikbaar: een V344 (bv. van Energizer). Maar deze is geen 1.35 maar 1.55 Volt! En dat schijnt niet echt goed te zijn voor het delicate uurwerkje las ik op diverse blogs. Niet doen dus. Hij kan te snel gaan lopen, of zelfs je horloge kapot maken. Maar, las ik ergens anders weer, het kan ook gewoon goed gaan. Het alternatief was om er diode tussen te laten zetten die de spanning vermindert. Of een batterij kopen die naar 1.35V is teruggeschroefd. Ik besloot de gok te wagen en bestelde gewoon een 1.55V.
Met toch wel wat klamme handjes plaatste ik het batterijtje voorzichtig en een beetje schijn, op zijn plek. Ik had, zoals beschreven, de zijkanten zorgvuldig met tape ingewikkeld, gebruikte geen metalen tweezer (want ik had gelezen dat hij kost wat kost geen kortsluiting mocht maken) en hopla; hij lag er in! Maar je raadt het al; geen gehum. Ojee, had ik 'm gesloopt? Was ik weer niet voorzichtig genoeg? Het batterijtje toch teveel spanning? Of had ik een al kapotte Accutron gekocht (zal niet de eerste keer zijn) met een kapotte coil wat een relatief dure reparatie is, die ik zeker niet zelf kon en wilde uitvoeren.
 |
| Mijn Bulova Accutron 218I met datumfunctie die maar niet op gang wilde komen. |
 |
| M9 dateert het horloge op 1969 |
Mijn exemplaar was een vrij basic model (zie foto's boven en links), dus een mooi instapmodelletje. In de beschrijving stond dat er waarschijnlijk alleen een nieuw batterijtje in hoefde en dan zou hij weer ‘zoomen’ (of ‘Hummen’ zoals Bulova liefhebbers het liever noemen, veroorzaakt door de hoge frequentie van 360Hz). Al snel werd duidelijk dat het een en ander toch wat gecompliceerder lag. Om te beginnen het batterijtje. Deze worden niet meer geleverd. Oorspronkelijk hoort er een 1.35V (type 343) kwik batterijtje in, maar die mogen vanwege de giftige kwik niet meer gemaakt worden. En op de tweedehands markt worden voor een originele belachelijke prijzen gevraagd. Gelukkig bleek er sinds kort een alternatief beschikbaar: een V344 (bv. van Energizer). Maar deze is geen 1.35 maar 1.55 Volt! En dat schijnt niet echt goed te zijn voor het delicate uurwerkje las ik op diverse blogs. Niet doen dus. Hij kan te snel gaan lopen, of zelfs je horloge kapot maken. Maar, las ik ergens anders weer, het kan ook gewoon goed gaan. Het alternatief was om er diode tussen te laten zetten die de spanning vermindert. Of een batterij kopen die naar 1.35V is teruggeschroefd. Ik besloot de gok te wagen en bestelde gewoon een 1.55V.Met toch wel wat klamme handjes plaatste ik het batterijtje voorzichtig en een beetje schijn, op zijn plek. Ik had, zoals beschreven, de zijkanten zorgvuldig met tape ingewikkeld, gebruikte geen metalen tweezer (want ik had gelezen dat hij kost wat kost geen kortsluiting mocht maken) en hopla; hij lag er in! Maar je raadt het al; geen gehum. Ojee, had ik 'm gesloopt? Was ik weer niet voorzichtig genoeg? Het batterijtje toch teveel spanning? Of had ik een al kapotte Accutron gekocht (zal niet de eerste keer zijn) met een kapotte coil wat een relatief dure reparatie is, die ik zeker niet zelf kon en wilde uitvoeren.
Voor wie niet bekend is met de Accutron, een kleine introductie:
De Accutron werd geïntroduceerd in 1969 en was het eerste electrische horloge die gebruik maakte van een stemvork. Er waren dus wel al diverse elektrische horloges op de markt (al sinds 1957), maar die gebruikte nog de ‘ouderwetse’ balanswiel om het tempo te bepalen. Wie meer wil weten over de techniek klikt hier. Bulova leverde de techniek ook aan o.a. Omega (bv voor de Megasonic 720hz), en aan Nasa (de Omega Speedmaster werd dan misschien als eerste gedragen bij de maanlanding, maar de electronica van de stemvork werd gebruikt in de instrumenten van de Appolo 11). De stemvork heeft helaas niet lang ‘geleefd’, slechts 6 jaar. Na de introductie van het kwartshorloge, die nauwkeuriger was én voordeliger te produceren, raakte het snel uit de mode.
 |
Het beroemde en gewilde 'Spaceview model'.
|
Zijn kennis van de Accutron kon hij via die opleiding echter niet verkrijgen en is deze toen gaan zoeken via het internet vanuit de USA. Inmiddels, na 15 jaar, heeft hij zeer veel relatie’s, onderdelen en know how en alle technische documentatie en afstelapparatuur opgedaan zodat geen enkel Accutron kaliber nog een probleem voor hem is.
Meer aan de hand
Binnengekomen in zijn huis kon ik meteen doorlopen naar zijn 'atelier'. Hier werd meteen duidelijk dat Rob zijn hobby serieus nam. Er stonden diverse originele Bulova meetinstrumenten, een grote hoeveelheid originele onderdelen stonden netjes gerangschikt en aan de muur hingen een aantal leuke souvenirs. De kast van het horloge werd vakkundig gelicht en het uurwerkje onder de loupe genomen:
Binnengekomen in zijn huis kon ik meteen doorlopen naar zijn 'atelier'. Hier werd meteen duidelijk dat Rob zijn hobby serieus nam. Er stonden diverse originele Bulova meetinstrumenten, een grote hoeveelheid originele onderdelen stonden netjes gerangschikt en aan de muur hingen een aantal leuke souvenirs. De kast van het horloge werd vakkundig gelicht en het uurwerkje onder de loupe genomen:
Links van de 4 jewels kun je, als je goed kijkt, het dunne metalen draadje zien dat verkeerd lag...
De batterij bleek te weinig ‘juice’ te hebben ( en was daarnaast door mij veel te overdreven ingepakt). En met de juiste plaatsing van een nieuw batterijtje begon hij spontaan te hummen! Ik voelde me best een oen, mag je weten. Maar er was nog iets aan de hand, iets wat ik zeker niet kon fixen: Het veertje met steentje dat het indexwheel (320 tandjes) in beweging zet (= indexfinger) lag niet goed. "Het veertje is gemonteerd op de tuning fork, het veertje heeft een steentje welke bij de terugkerende beweging van de stemvork het indexwheel verhinderd terug te draaien en heet een pawlfinger. Deze is verstelbaar op de platine gemonteerd. Dit is zowel van toepassing op de kalibers 214, 218, 219, 224, 230 en voor de 218 ook met het merk Universal Geneve evenals de ESA (Ebauches) kalibers (patent Bulova) t.w.: Omega, IWC, Citizen, Titus, Eterna, Longines, Longines enz." Aldus Rob.
Na wat zorgvuldig 'liften', en herplaatsen van het veertje lag hij weer goed. Rob bevestigde daarna meteen een nieuw origineel schroefje voor de batterijveer (ontbrak), en daarna was mijn Accutron weer helemaal de ouwe.
Mijn Accutron loopt nu fantastisch, en nog secuur ook (ja, met een 1.55V batterijtje). En ik heb een zeer leerzame ochtend gehad. Bedankt hiervoor Rob!
 |
| Diverse Accutron modellen die Bulova tijdens de korte 'lifespan' op de markt bracht |
Wil je weten of je Spaceview een conversie is of the real deal? Check deze site: http://members.iinet.net.au/~fotoplot/accspace.htm#warn
